Veri hikayeleştirme, belirli bir hedef kitleyi etkilemek ve bilgilendirmek amacıyla hikayenizi anlatmanıza yardımcı olan karmaşık verileri ve analizleri temel alan ilgi çekici bir anlatı oluşturma kavramıdır.
Veriyi teknik olmayan kitlelere doğru bir şekilde anlatmak çok önemlidir. Buradaki en önemli nokta hedef kitlenizi iyi tanımanızdır. Aksi takdirde teknik kitleye de teknik olmayan bir sunum yapmak da yanlıştır. Veri ile yapılan analizin sonucunda bu doğru ve anlaşılır bir şekilde hedef kitleye anlatılmalıdır.
Burada hikayenin neden ilk sırada olduğunu merak ediyor olabilirsiniz. Veri ile çalışanlar, veri toplama ve veri işleme ile ilgili ciddi zaman harcamaktadır. Ardından modeller oluşturup sonuçları değerlendirmekte ve bazı çıkarımlar elde etmektedir.. Düzgün sunulmayan çıkarımlar ise başarısız bir izlenim verebilir. Burada asıl amaç teknik veya teknik olmayan hedef kitlelerin ikna edilmesidir. Bu yüzden hikayeler çok önemlidir.
Hikaye
Etkili bir veri hikayeleştirmenin bazı anahtar kavramları vardır.
- 3 Dakika Kuralı: Eğer bir şeyi sadece üç dakikada anlatmak zorunda kalsaydık burada en çok neye odaklanırdık?
- Ana Fikir: Tek bir cümlede bu hikayenin ana odak noktası, anlatılmak istenen ana düşünce.
Bu kavramlar bize doğru bir hikayeleştirme yapmamıza büyük fayda sağlar.
Veri hikayelerinin 3 merkezi elemanı vardır.
Bu üç eleman bir hikayeyi:
- Anlaşılır
- Açıklayıcı
- Kısa ve Öz
yapmaktadır.
Etkili bir hikaye oluşturmak için:
- Hikayeye sadece sonuçları (tahminleri) ve bulguları (analizi) dahil etmeliyiz.
- Hikaye, doğru ve güvenilir veriye dayanmalıdır.
- Alakasız şeylerden kaçının,
- Merkeze odaklanın
Anlatı
Veriden ilgi çekici çıkarımlar elde ettikten sonra bunu hedef kitleye sunmak için anlamlı bir yol bulmamız gerekir.
Bir veri hikayesine başlamak için önce arkaplandan bahsetmeliyiz:
- Analiz için ana motivasyon neydi?
- Ne değişti?
- Analizin odağı nedir?
Analizin odaklandığı ana sorun açıklandıktan sonra bunu destekleyecek bazı kanıtlar sunmamız gerekir. Burada sadece sorun ile ilgili kanıtlar sunulmalıdır. Bu kanıtlar örneğin bir araştırma ya da anket sonuçları olabilir.
Daha sonra ise eğer bu sorun ile ilgili önlem alınmazsa neler olabileceği ile ilgili bir çalışma öne atılmalıdır.
Son olarak varsa olası çözümleri sunmalıyız yoksa bunun tartışılabileceği bazı çözümler ortaya atılmalıdır.
Hedef Kitle
Veri üzerinde yapılan analizler elde edilen çıkarımlar sonucu bunu hedef kitleye anlatmak işin en önemli kısımlarından biridir. Çünkü katettiğiniz bunca yolun sonucu burada belirlenmektedir. Doğru kitleye doğru sunum yapılmalıdır. Bu yüzden sunumdan önce hedef kitleniz ile ilgili bilgi edinmelisiniz.
Farkındalık
Hedef kitleniz ne biliyor? veya neyi bilmiyor?
- İçeriği hedef kitlenin ne bildiğine göre ayarların.
- Ne anlamaları gerekiyor?
- Ne kadar düzeyde bilgiye ihtiyaçları var?
- Her iki taraf için farklı medyalar kullanın
- Her iki taraf için farklı kelimeler kullanın
Kitleyi iyi tanıyın ve içeriği ona göre düzenleyin. İçerikte fazla veya eksik bilgi olmamalıdır.
Veri
Veri hikayeleştirme için doğru veri kullanılmalıdır. Doğru veri, yeteri kadar bağlamsal çıkarımların bulunduğu bilgidir. Yani çok fazla bilgi ile ana odağı kaybetmeden ana fikri vurgulayacak kadar bilginin bulunması gerekir.
Örneğin teknik kitleye istatistiksel bazı veriler sunulabilir; Ortalama, dağılım, varyans vb.
Teknik olmayan kitleye ise örneğin şirketin sağladığı faydaların çalışan performasına olan etkisi ile ilgili sonuç odaklı bazı göstergeler sunulabilir.
Hedef kitlelerin ilgilerine göre farklı veriler sunulmalıdır.
Görselleştirme
Görselleştirmeler bir veri hikayeleştirmesinin en önemli kısımlarından biridir. Hangi grafiğin seçileceği hangi hedef kitlenin kolayca yorumlayabileceğine göre değişmektedir. Örneğin çizgi grafikleri kolayca herkes tarafından anlaşılabilirken kutu grafikleri yorumlanması için teknik bilgi ister. Bu yüzden doğru grafik seçimi önemlidir.
Doğru grafik seçildikten sonra bu grafiğin yorumlanabilmesi için bazı unsurlar gerekmektedir.
- Bir grafik bir ana başlık içermelidir, bu başlık buradaki grafikten ne anlaşılması gerektiğini özetleyecek şekilde olmalıdır.
- Hangi eksende hangi değişkenin olduğunu görmek için eksen başlıkları eklenmelidir.
- Grafik mümkün olduğunca sade olmalıdır. Gereksiz süslemeler ile grafiğinizin anlaşılır olmasını engellemeyin.
- Grafiği kısaca açıklayın ve eğer grafik ile ilgili soru gelirse cevaplayın.
Sunum
Sunumu yazılı mı yoksa sözlü mü yapacağınızı seçmelisiniz. Bunlar bazen bir seçimden ziyade zorunluluk olabilir ancak eğer seçme şansınız var ise daha etkili olacağını düşündüğünüzü seçmelisiniz.
Sözlü sunumun etkileri:
- Kitle ile ilişki halinde olmak,
- Anlık geri dönüş almak,
- Uzun anlatılar için uygun değildir,
- Yapılan iletişim kalıcı değildir
Yazılı sunumun etkileri:
- Yapılan iletişim kalıcıdır,
- Büyük topluluklara ulaşılabilir,
- Mesajın anlaşıldığı belli değildir
Bir sunum yapmak için gerekenler:
- Sunumun kime yapılacağının bilgisi,
- Sunumun neden yapılacağının bilgisi,
- Sunumda ne olacağının bilgisi,
- İçerik
- Zaman
Yazılı Raporların Yapılandırılması
Raporlar bilgilendirici ve analitik olmak üzere ikiye ayrılır.
- Bilgilendirici raporlar: Kısadır ve olgular ile ilgili bilgiler sunar.
- Analitik raporlar: Analiz içerir, veriye dayalı kararlar alınır.
Raporlar genel olarak veri analizi, bulgular ve sonuçlar ve görselleştirmeler içerir.
Rapor özetleri ise anahtar bulgular ve önerileri içerir, bunu destekleyici görselleştirmeler içerir ve sayfa sayısı kısadır. Bütün raporu özetler.
Raporun Yapısı
Raporlarda 1 sayfa genel özet, 3 sayfa raporun en önemli kısımlarını kısa ve öz bir şekilde vurgulayan yönetici özeti ve 3 sayfadan fazla da detaylar olacak şekilde olmalıdır.
Giriş
- Amaç açıklanır.
Örneğin: Bir websiteden toplanmış ürün değerlendirmelerinin analiz edilmesi.
- Bağlamsal bilgiler verilir.
Örneğin: Olumsuz değerlendirmelerin artması.
- Analiz sorusu eklenir.
Örneğin: Kötü kullanıcı deneyimine sebep olan faktörler nelerdir?
Teknik Detaylar
- Veri ile ilgili bilgi verilir.
Verinin yapısı, tipi, büyüklüğü vb.
- Kullanılan yöntemler açıklanır.
Verinin nasıl toplandığı ve analiz edildiği ile ilgili açıklamalar yazılır.
- Analiz Yapılır.
Burada analiz ile ilgili detaylı teknik bilgiler yer alır. Örneğin istatistiksel hesaplamalar ve grafikler kullanılır.
- Analiz
Örneğin bir hipotez testinin grafiği ve açıklaması.
Sonuç
- Analizin sonucu ile ilgili açıklamalar ve görselleştirmeler.
Burada bulgular sonuca bağlanır. Örneğin, artan olumsuz değerlendirmelerin %20'si kargo gecikmelerinden kaynaklanmaktadır.
- Bulunan önemli sonuçlar özet olarak verilir.
Örnek
Bu raporun amacı ürünü kullanmayı bırakması olası müşterilerin tahmini ve tanımlanmasını içeren modelden alınan sonuçların açıklanmasıdır.
Veri, cinsiyet ve internet hizmeti sağlayıcısı gibi kategorik değerlerden oluşmaktadır. Bu veri websitemizin veritabanından alınmıştır.
Verisetinin %70'i eğitme ve %30'u test olarak ayrılmış ve K-Nearest Neighbors modeli uygulanmıştır.
Grafikten de görebileceğiniz üzere bu rapor aylık ücretler, sözleşme tipi ve telefon hizmeti gibi farklı özelliklerin önemini analiz eder.
Model, müşteri kaybını tahmin etmede %92 doğruluğa sahiptir. İnternet hizmeti türü ve indirimler ile müşteri kaybı arasında bir korelasyon bulunmaktadır.
Özetle, müşterileri elde tutmak için premium telefon hizmetlerinde indirimler uygulanmalıdır.
Son
Beni Linkedin ve Github üzerinden takip edebilirsiniz.
